Verwachte nieuwe wetgeving voor contant geld belangrijk voor ondernemers die nu of in de toekomst voor pin-only kiezen of al met pin-only werken.
Hoewel het aantal pin-only winkels in 2023 is gestabiliseerd, zijn er nog altijd ondernemers die vanuit veiligheidsoverwegingen kiezen voor pin-only. Zo is er minder kans op overvallen, personeel hoeft niet meer met brief- of muntgeld in aanraking te komen en er is minder gedoe met afstorten. Recent heeft de minister van Financiën het wetsvoorstel Chartaal Betalingsverkeer naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze wet moet de toegang tot contant geld garanderen. Ook komt er mogelijk Europese en Nederlandse regelgeving voor het accepteren van contant geld. Dat betekent dat je met pin-only kiest voor een betaaloplossing waar in de toekomst mogelijk een verbod op komt. Wij leggen je uit wat de verwachte wetgeving voor jou als ondernemer betekent, en waar je rekening mee moet houden.
Contant geld is een wettig betaalmiddel, net als bijvoorbeeld pin- of creditcardbetalingen. Op dit moment is het zo dat de wet niemand verplicht om wettige betaalmiddelen te accepteren. Ondernemers mogen contant geld dus weigeren. Wel moet je als ondernemer in je zaak duidelijk laten weten welk betaalmiddel je niet accepteert.
Op dit moment hebben verschillende partijen, waaronder grote banken, Betaalvereniging Nederland, winkeliers, horeca, Brink’s en De Nederlandsche Bank, vrijwillige afspraken met elkaar gemaakt om contant geld bereikbaar en betaalbaar te houden, omdat voor een grote groep mensen contant geld een belangrijk betaalmiddel is. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Convenant Contant Geld.
Hoe veel pin-only winkels zijn er?
Waar voorheen het aantal pin-only winkels steeg, lieten de cijfers van De Nederlandsche Bank en Betaalvereniging Nederland zien dat het aantal pin-only winkels in 2023 ten opzichte van 2022 is gestabiliseerd. Uit onderzoek van deze partijen blijkt bovendien dat het gebruik van contant geld aan de kassa in 2023 ten opzichte van het jaar ervoor gelijk is gebleven. Ongeveer 20% van de betalingen aan de kassa wordt voldaan met cash geld. Over het algemeen willen ondernemers contant geld ook graag blijven accepteren, blijkt uit eigen onderzoek onder 200 opdrachtgevers van Brink’s. Bij bijna driekwart van de ondernemers betaalt tot 25% van de klanten met contant geld, bij een vijfde zelfs 26 tot 50%. Overstappen op pin-only zorgt dan ook voor omzetverlies.
Wat houden de Wet Chartaal betalingsverkeer en de mogelijke Europese regelgeving precies in?
Vanwege de belangrijke rol van contant geld in de maatschappij is de Wet Chartaal betalingsverkeer voorgesteld, waarmee de overheid de afspraken uit het Convenant minder vrijwillig maakt om de toekomst van contant geld te garanderen. Concreet betekent dit onder andere het volgende:
Grote banken worden verplicht om op landelijk niveau te zorgen voor voldoende beschikbare geldautomaten, inwoners moeten binnen vijf kilometer een werkende geldautomaat kunnen vinden.
Opnemen en storten van bankbiljetten moet voor particulieren gratis zijn, voor zakelijke klanten gelden er maximumtarieven.
Geldtransportondernemingen, moeten periodiek rapporteren aan DNB, zodat de continuïteit van de dienstverlening is gewaarborgd.
DNB houdt toezicht op de naleving van zowel de verplichtingen voor banken als die voor geldtransportondernemingen.
Los van dit wetsvoorstel is er een Nederlandse wettelijke acceptatieplicht voor contante betalingen in ontwikkeling. Deze plicht moet ervoor zorgen dat contant geld breed geaccepteerd blijft als betaalmiddel door winkeliers en andere toonbankinstellingen. De Eerste Kamer zal hier op korte termijn over stemmen.
Dat is in lijn met de wet waar de Europese Commissie momenteel aan werkt, met als doel de status van contant geld als wettig betaalmiddel te verduidelijken door strengere regels te verplichten voor de acceptatie van contant geld door winkeliers. Naast de acceptatieplicht mogen zij geen toeslag rekenen aan klanten voor contant geld, en pin-only wordt verboden. Wat betreft de acceptatieplicht is er nog veel onduidelijk: hoe breed of smal de acceptatieplicht gaat worden, en voor welke sectoren deze zal gelden is nog niet zeker.
Wat gaat er voor mij als ondernemer veranderen?
Nu nog niets. De Wet Chartaal betalingsverkeer gaat naar verwachting op zijn vroegst in 2026 in. Over de Europese acceptatieplicht is nog veel onduidelijk. Het is wel duidelijk dat mocht de acceptatieplicht gaan gelden, dit voor ondernemers met een pin-only zaak financiële consequenties zal hebben. Denk aan eenmalige kosten als de aanpassing van je kassasysteem, de aanschaf van een geldkluis, veiligheidsmaatregelen (camera’s, alarm, etc.). Maar er zijn ook terugkerende kosten zoals het afstorten van contant geld, eventuele extra personeelskosten en een geldverzekering.
Waar moet ik rekening mee houden als ik nu overstap op pin-only?
Als de Wet Chartaal betalingsverkeer gaat gelden, zal de bereikbaarheid en beschikbaarheid van contant geld in de toekomst gegarandeerd zijn. Als ondernemer moet je dan cash geld accepteren, je mag het niet meer weigeren. Het kan daarom verstandig zijn je alvast te verdiepen in veilige en makkelijke oplossingen om toch contant geld aan te bieden, zeker met het oog op de mogelijke Europese acceptatieplicht.
Hoe blijf je op de hoogte?
Brink’s heeft als aanbieder van slimme betaaloplossingen een belangrijke rol in de geldketen. Wij houden je daarom op de hoogte van deze ontwikkelingen en denken graag met je mee over mogelijke oplossingen om contant geld veilig én makkelijk aan te bieden. Op die manier zorgen we er samen voor dat cash geld bereikbaar en betaalbaar blijft voor zowel consumenten als ondernemers. Ook kun je voor informatie altijd terecht bij De Nederlandsche Bank, het Ministerie van Financiën, of je eigen branchevereniging.
Kom in contact met een van onze adviseurs!
retail.nl@brinks.com